گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

داستان سینتی‌سایزر: اودیسه الکترونیکی (۸)

در سال ۱۹۷۰ کیت امرسون (Keith Emerson)، نوازنده نابغه پیانو و ارگ هاموند، پس از آشنایی با رابرت موگ در مغازه نمایندگی محصولات موگ در لندن، یکی از سینتی سایزرهای آنالوگ موگ را امتحان کرد. این دیدار او با رابرت موگ به دوستی طولانی و همکاری صمیمانه ای منجر شد. او به سرعت مجذوب سینتی سایزر می‌شود و در اولین آلبوم خود با گروه ELP، با استفاده از سینتی سایزر ماژولار موگ، صدایی حاصل از چند موج مربعی که با هم اختلاف بسیار جزئی در کوک دارند و با پورتامنتوی (Portamento) متوسط، ملودی ای را به عنوان تکنوازی آهنگ «آقای خوش شانس» ضبط می‌کند. این تکنوازی و صدای مورد استفاده کیت امرسون برخلاف آن چه خود مد نظر داشت، امضای او می‌شود و آهنگ آقای خوش شانس، اولین تک آهنگ پرفروش راک که در آن با یک سینتی سایزر موگ تک نوازی شده.

پنجمین رویداد: جمعی سه نفره از مهندسانی که با رابرت موگ کار می‌کردند، به همراه خود رابرت موگ، در ساعت ناهار خود با ایده تولید یک سینتی سایزر کوچک و قابل حمل که ارزان هم باشد، از قطعات خراب و اضافی باقی مانده از سینتی سایزرهای ماژولار، سینتی سایزر کوچکی را ساختند که به دو کنترلر جدید مجهز بود: پیچ بند (Pitch Bend) و ماجولیشن (Modulation Wheel). پیچ بند کاری مشابه تکنیک اسلاید گیتار یا بندینگ ویولن را انجام می‌داد و ماجولیشن ویل، ویبراسیون.

این سینتی سایزر جدید مینی موگ (MiniMoog) نام گرفت و از زمان تولیدش در ۱۹۷۰ تا به امروز، محبوب ترین سینتی سایزر قریب به اتفاق تمام اهالی موسیقی الکترونیک است. مینی موگ به سرعت از سوی کیبورد نوازان نابغه موسیقی راک پیشرو همچون ریک ویکمن (Rick Wakeman) از گروه Yes و کیت امرسون از گروه ELP مورد توجه و استفاده قرار گرفت.

در این میان نابغه پیانوی سبک جاز، چیک کوریا (Chick Corea)، استیوی واندر (Stevie Wonder) موسیقی دان سبک سول، یان هامر (Jan Hammer) و برنی وارل (Bernie Worrell) نابغه موسیقی فانک، از مینی موگ در موسیقی خود استفاده کردند.

ورود مینی موگ به عنوان ساز محبوب کیبورد نوازان، باعث شد تا سایر شرکت های سازنده سینتی سایزر ماژولار، به فکر ساخت سینتی سایزرهای آنالوگ کوچک و سبک و ارزان بیفتند. از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۱، تعداد ۱۳هزار سینتی سایزر مینی موگ در سرتاسرجهان به فروش رسید.

مشکل تک نتی بودن سینتی سایزرهای آنالوگ و عدم قابلیت ذخیره سازی صدا و بازخوانی صداهای طراحی شده، بدون تنظیم مجدد، باعث شد تا موسیقی دان ها و بخصوص نوازندگان کنسرتی، از کمبودهای موجود این سینتی سایزر ها خسته شوند. به این ترتیب اولین سینتی سایزر چند صدایی (پلی فونیک) به نام پلی موگ (PolyMoog) در سال ۱۹۷۵ توسط شرکت موگ تولید شد اما اولین نمونه ارزان قیمت و پیلی فونیک که قابلیت ذخیره سازی صداهای مختلف و فراخوانی سریع آن را در اختیار نوازندگان قرار می‌داد، در سال ۱۹۷۸ توسط یک مهندس الکترونیک آمریکایی به نام دِیو اِسمیت (Dave Smith) از شرکت Sequential Circuits به نام Prophet-5 ساخته شد که می‌توانست همزمان ۵ نت را تولید کرده و ۴۰ صدای طراحی شده را ذخیره و بازخوانی کند. از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۵، تعداد ۸هزار سینتی سایزر Prophet-5 در جهان به فروش رفت.

محمدعلی پورخصالیان

محمدعلی پورخصالیان

محمدعلی پورخصالیان
متولد ۱۳۵۷ تهران
نویسنده، مترجم، نوازندۀ پیانو، کیبورد و سینتی‌سایزر و طراح صدا

۱ نظر

بیشتر بحث شده است