گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

دربارۀ کتاب «آثار رضا محجوبی برای تار و سه‌تار» (۲)

سپس نت‌های انتقال‌یافته را جهت مضراب‌گذاری، انگشت‌گذاری و تنظیم برای تار و سه‌تار در اختیار آقای مهدی دیزانی، نوازنده و مدرس پرسابقۀ تار و سه‌تار، قرار دادم. ایشان نهایتاً نت‌های برگردان‌شده به موضع راست‌کوک را برای مضراب‌گذاری و درج علائم تکنیکی برای تار و سه‌تار برگزیدند. مزیت دیگر این انتخاب اینکه نت‌های کتاب حاضر برای نوازندگان سنتور که اغلب آوازها و دستگاه‌ها را از راست‌کوک می‌نوازند نیز قابل استفاده است.

برخی از نت‌های کتاب دوم رضا محجوبی افسونگر نغمه‌پرداز از نت‌نگاری‌‌های مندرج در منابع مکتوب اقتباس شده بود و توسط آقای محمدرضا شرایلی با دیگر روایات مکتوب و صوتی به‌جامانده از آنها تطبیق داده شده و جامع‌ترین روایت انتخاب شده بود و برخی دیگر براساس اجراهای به‌دست‌آمده از رضا محجوبی یا اجراها و تنظیم‌های دیگر موسیقی‌دانان از اثر رضا محجوبی ‌توسط محمدرضا شرایلی آوانگاری شده بود.

از آنجا که در نت‌های پیشینیان به درج کلیت ملودی_ بی درج تزئینات ملودیک_ بسنده شده بود، در کتاب حاضر آقای مهدی دیزانی، علاوه بر مضراب‌گذاری و انگشت‌گذاری ملودی‌ها برای تار و سه‌تار، برای افزودن بر غنای ملودیک قطعات، تزئینات و تکنیک‌های مضرابی متداول در تار و سه‌تار را نیز به سلیقۀ خود بر نت‌ها افزودند. یکی از قطعات، اجرای گروه‌ پایور از سه‌ضربی ابوعطای رضا محجوبی نیز توسط ایشان آوانگاری شد و برای نخستین‌بار در کتاب حاضر درج شده است.

در کتاب دوم رضا محجوبی،‌ افسونگر نغمه‌پرداز، سعی بر آن شده بود تا تمامی روایات مکتوب از آثار رضا محجوبی گردآوری و مستندسازی شود. در آن بین، قطعۀ «خاموش»، که براساس «پیش‌درآمد دشتی ۱» رضا محجوبی، توسط جواد معروفی برای اُرکستر تنظیم شده بود و در آن پاساژهایی افزوده شده و بعضاً به‌جای نت‌ ربع‌پرده از نیم‌پردۀ مشابه استفاده شده بود، در کتاب حاضر حذف شد و به تنظیم‌شدۀ «پیش‌درآمد دشتی ۱» براساس اجرای رضا محجوبی بسنده شد. همچنین «پایه‌چهارمضراب بیات ترک» که کوتاه بود و برای تار و سه‌تار خوش‌دست نبود و نیز «پایه‌چهارمضراب سه‌گاه» که دو سطر بیشتر نبود در کتاب حاضر حذف شدند.

گفتنی است توضیحات دربارۀ هریک از قطعات رضا محجوبی، به همراه فهرست مستندات صوتی و مکتوب آنها در کتاب دوم رضا محجوبی، افسونگر نغمه‌پرداز آمده و علاقه‌مندان می‌توانند جهت مطالعۀ آنها به کتاب مذکور مراجعه کنند.

ناشر ضمن تقدیر و تشکر از کوشش آقای مهدی دیزانی در تنظیم قطعات رضا محجوبی برای تار و سه‌تار، امیدوار است با انتشار کتاب حاضر آثار زیبای رضا محجوبی، موسیقی‌دان نابغۀ ایرانی، بیش از پیش توسط نوازندگان سازهای موسیقی دستگاهی ایران نواخته و شناخته شود.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است